بوراكس كه آن را در اصطلاح علمی بورات دوسود می‌گویند، ملحی است كه در طبیعت به مقدار خیلی زیاد یافت می‌شود.

1- موارد استعمال بوراکس

اگر این ملح را در مجاورت یك فلز قرار دهیم و آن را حرارت دهیم، نقطه ذوب فلز پایین می‌آید؛ یعنی آن فلز در مجاورت بوراكس زودتر ذوب می‌شود. به این جهت، بوراكس در صنایع شیمیایی اهمیت بسیار دارد، زیرا برای استخراج فلزات از معادن، آن را برای سهولت ذوب فلزات و صرفه‌جویی در سوخت به كار می‌برند.

زرگرها نیز از همین خاصیت بوراكس استفاده كرده و قطعات كوچك و ظریف فلزات سخت و دیر‌گداز، مثل طلا، نقره و... را بدون اینكه تغییر شكل بدهند، به یكدیگر متصل می‌کنند.

در شیمی آنالیتیك (اصول تجزیه شیمیایی) نیز، برای تعیین نوع فلزات از همین خاصیت بوراكس استفاده می‌شود كه در آزمایشگاه‌ها به نام آزمایش باپرل بوراكس معروف است.

علاوه‌بر این‌ها، بوراكس همه‌ساله به مقدار زیاد برای درمان بسیاری از بیماری‌ها در پزشكی مصرف می‌شود، به‌طوری‌كه طبق تعرفه‌های گمركی، هر سال، به‌طور متوسط، در حدود 150 تن، از كشورهای خارجی به ایران وارد شده و در آمریكا، سالی

تقریباً 3٫000٫000 تن استخراج و به‌علاوه مقدار خیلی زیادی نیز به صورت مصنوعی ساخته می‌شود و همین ارقام دلیل اهمیت بوراكس در صنایع شیمیایی و طب است.

2- دانشمندان ایرانی و استخراج بوراکس

ما و همة دانشجویان ایرانی خواص شیمیایی بوراكس و طرز استعمال آن را در صنعت، هم‌چنین خواص طبی و موارد تجویز آن را نیز در كتاب‌های امروزی می‌خوانیم و همه را از دانشمندان مغرب‌زمین می‌آموزیم و تصور می‌كنیم دانشمندان اروپا و آمریكا كاشف تمام این مطالب علمی بوده و هستند.

اكنون سؤال می‌كنیم كه اروپاییان چگونه به خواص بوراكس پی‌بردند؟

آیا از دانشمندان ایرانی كسی تاكنون پیدا شده است كه در صدد تحقیق این مسئله و نظایر آن برآمده باشد؟ و اگر از آن‌ها سوال شود چرا تحقیق نمی‌كنند، مگر یك نفر شیمی‌دان ـ مخصوصاً اگر استاد یا دبیر شیمی باشد ـ نباید از تاریخچه علمی فن خود مطلع باشد و ضمن تدریس، مطالب تاریخی مزبور را برای دانشجویان و دانش‌آموزان شرح دهد؟ در برابر سؤال، جوابی نخواهند داشت.

به هر حال، ما با وجود دشواری‌های بسیار، به تحقیق در این امر پرداخته و دریافته‌ایم كه اساس معلومات امروزی دربارة بوراكس اعم از خواص شیمیایی، فواید طبی، طرز تشخیص معدن‌های بوراكس، طریقه استخراج و تصفیه و تخلیص آن، همه متعلق به دانشمندان قدیم ایران است و اروپاییان این مطالب را در قرن هیجدهم و حتی قبل از آن از ایرانیان آموخته‌اند، بدون اینكه امروز نامی از ایران و ایرانی در كتاب‌های شیمی و طب دربارة بوراكس دیده شود.

3- سابقه کشف بوراکس در اروپا و آمریکا

کد: 875831

پرسش

فرمول تهیه اسید بوریک از بوراکس را نوشته و موازنه کنید

واکنش هیدرولیز بوراکس را نوشته و توضیح دهید محلول اسیدی یا بازی است ؟ چرا؟

فرمول گسترده بوراکس را رسم کنید و نام شیمیایی آن را نوشته؟

پاسخ

با سلام خدمت شما کاربر گرامی:

1- بوریک اسید از واکنش بوراکس با یک اسید معدنی مانند هیدروکلریک اسید بدست می آید.

Na2B4O7·10H2O + 2 HCl → 4 B(OH)3 [or H3BO3] + 2 NaCl + 5 H2O

مهمترین تركیب بورون از نظر اقتصادی بوراكس است كه به میزان بسیار زیادی در ساخت عایقهای فایبر گلاسی وسفید كننده پربورات سدیم بكار می رود

بوراكس، Na2B4O7.10H2O ماده ی تمیز كننده ی خانگی مهمی است. نام بوراكس از واژه ای عربی به معنای براق یا درخشان گرفته شده است، زیرا این كانی براق است. بوراكس منبع اصلی عنصر بور می باشد

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: